Het onderhoud van de ketting hangt nauw samen met het gebruik van de racefiets en de omstandigheden onderweg. Bij gebruik inde regen en op stoffige wegen verlangt je ketting na terugkomst meer onderhoud dan wanneer je onder relatief droge, schone omstandigheden hebt gereden. In dat laatste geval is het voldoende om met een droge doek je ketting schoon te vegen. Maar als de ketting vuil is geworden, zul je tijd moeten uittrekken voorde schoonmaak. Je voorkomt hiermee dat zand, modder en ander vuil gaan schuren, wat de slijtage van ketting en andere onderdelen bevordert.
Wanneer is de ketting van de racefiets zeker toe aan onderhoud?
- Na elke circa 250 kilometer
- Bij verminderde prestaties van het schakelapparaat
- Als de ketting lawaai maakt en licht ratelt
- Als de ketting blijft hangen op het kleine kettingblad
Uitvoerige onderhoudsbeurt
Kom je terug van een lange training en regende het onderweg, zet de fiets dan op de montagestandaard. Pak de tuinslang erbij en spuit het grove vuil van de fiets en ketting. En vergeet niet onderdelen zoals de voorbladen, derailleurs en cassette schoon te spoelen.
Vervolgens ontvet je de ketting. Hierbij maak je gebruik van – logisch – een ontvettingsmiddel. Spray de ketting ermee in, terwijl je met je hand aan het pedaal draait. Spuit wat van het middel op een niet-pluizige doek en klem deze om de ketting, waarna je de ketting nogmaals laat ronddraaien. Met een borstel verwijder je het vuil dat tussen de schakels zit. Is de ketting gereinigd, dan spoel je hem schoon en neem je hem tot slot af met een droge doek.
Na de schoonmaak moet de ketting opnieuw worden gesmeerd. Doe dit niet te overdadig, want dat heeft een averechts effect. Let op: voorafgaand aan het smeren moet de ketting geheel droog zijn. Een kleine compressor kan daarbij van pas komen.
Hoe belangrijk het schoonmaken en smeren van de ketting ook is, je voorkomt daarmee niet dat je ketting slijt. Vroeg of laat komt er een moment dat hij vervangen moet worden. Doorfietsen met een versleten ketting is niet verstandig, want dat gaat ten koste van de schakelprestaties en je loopt daarbij het risico op kettingbreuk. Daarbij zou dat de slijtage van de cassette en voorste tandwielen versnellen.
Hamvraag is natuurlijk: hoe weet ik of mijn ketting aan het einde van zijn levensduur is? Er is een vrij old school manier om dat te achterhalen: je schakelt de ketting naar het grootste kettingblad aan de voorzijde en probeert vervolgens de ketting middenvoor op het blad te lichten. Gaat de ketting circa 4 millimeter van het blad, dan wordt het tijd om hem te vervangen. Wil je meer precisie en zekerheid? Gebruik dan een slijtagemeter die de staat van de ketting aangeeft aan de hand van de afstand tussen de schakels. Je kunt natuurlijk ook terugvallen op de hulp van een Shimano Service Center. Bij een reguliere onderhoudsbeurt is de ketting uiteraard onderdeel van de check.
Hoe rem je slijtage van de ketting?
- Wees een goed ‘baasje’: maak de ketting regelmatig schoon en smeer hem
- Houd de kettinglijn onderweg zo recht mogelijk tussen de kettingbladen voor en de cassette achter. Voorkom extremiteiten, zoals het grootste voorblad en het grootste tandwiel van de cassette. Want dan ligt de ketting schuin
- Anticipeer tijdens de rit. Komt er een helling aan, schakel dan vroegtijdig terug zodat er niet te veel kracht op de ketting wordt uitgeoefend. Om diezelfde reden schakel je terug als je bij een verkeerslicht moet stoppen. Schakel niet vanuit stilstand.
