Als sportieve fietser weet je als geen ander dat details het verschil kunnen maken tussen fietsplezier en chagrijn, tussen topprestaties en een tegenvallend resultaat. Het kan zomaar zijn dat je met enige regelmaat trainingen volgt, een uitgebalanceerd dieet volgt en voldoende rust neemt. Maar besteed jij eigenlijk wel net zoveel aandacht aan je fiets? Heb je ooit stilgestaan bij de staat van de fietsketting van je racefiets, mountainbike of gravelbike? Hoe vaak smeer je die fietsketting eigenlijk en ken je het belang ervan? En kies je dan voor wax of olie als smeermiddel?

Stuk voor stuk vragen waar wij in dit artikel over het smeren van je fietsketting de nodige achtergrond bij geven.

Het belang van het goed onderhouden en het smeren van je fietsketting?

Laten we starten met een open deur: zonder ketting kom je niet vooruit. Het mag dus voor zich spreken dat de ketting – als verbinding tussen de kracht die jij op de pedalen zet en rotatie van de wielen – een mega belangrijke rol speelt in de aandrijving van je fiets. Een goed onderhouden fietsketting is daarom cruciaal voor een soepele en efficiënte rit, en dus ook een belangrijk thema tijdens het onderhoud van je racefiets.

Een goed werkende fietsketting zorgt voor een optimale krachtoverdracht. Een fietsketting die niet goed onderhouden en/of gesmeerd is, zal minder soepel en efficiënt zijn werk kunnen doen. Dit leidt tot een snellere slijtage van de tandwielen en een verhoogde weerstand waardoor je minder goed vooruit komt. Het regelmatig onderhouden van de fietsketting is dus essentieel als je niet wilt inleveren op fietsplezier en fietsprestaties.

Wanneer moet je de fietsketting smeren?

Het is lastig te zeggen wanneer en met welke frequentie je de fietsketting van je sportieve fiets moet smeren. Idealiter haal je na elke rit even een doek over de ketting om hem vervolgens weer te smeren. Je komt echter ook al een heel eind als je voor het smeren van de fietsketting met onderstaande drie factoren rekening houdt.

1. Regelmatig gebruik van de fietsketting. Het maakt nogal een verschil of je jouw racefiets, mountainbike of gravelbike dagelijks gebruikt of niet. Aanvullend is het goed om te kijken naar de lengte van de ritten die je maakt. We raden daarom aan om je fietsketting na elke 200 tot 300 kilometer te smeren.
2. Weersomstandigheden. Het is een feit dat je fietsketting het bij natte of modderige oppervlaktes zwaarder te verduren krijgt dan bij droge omstandigheden. Water en vuil tasten de smering van de ketting aan, dus in deze gevallen is het zaak om jouw fietsketting vaker te smeren.
3. Na het schoonmaken of onderhoud. Na het grondig schoonmaken van je fiets is het belangrijk om de ketting goed te smeren. Ook als je na het onderhoud een nieuwe fietsketting op de fiets monteert is het belangrijk deze direct te smeren.
   

Wat is het beste smeermiddel voor je ketting?

Bij het smeren van de fietsketting heb je de keuze tussen twee varianten: olie en wax. Over welke van de twee het beste smeermiddel voor je ketting is, zijn de meningen nogal verdeeld. Beide varianten zijn hartstikke goed en heb uiteraard beiden hun voor- en nadelen. Hieronder lichten wij ze toe, zodat jij het beste smeermiddel kunt kiezen die bij jouw situatie past.

Olie als smeermiddel voor je fietsketting

Het grootste voordeel van olie (lube) als smeermiddel is dat deze relatief eenvoudig aan te brengen is, door simpelweg de druppels over je fietsketting te verdelen. Deze olie biedt vervolgens uitstekende bescherming tegen roest en slijtage. Kettingolie komt in dry en wet varianten, waarbij in die laatste variant teflon is toegevoegd. Hierdoor zal de olie in natte omstandigheden niet zo snel van je fietsketting afspoelen, zodat deze zijn werk kan blijven doen.

Er is natuurlijk ook een keerzijde van de medaille, en die zit hem bij kettingolie in het feit dat dit snel vuil en stof aantrekt. We hebben allemaal wel al eens die bekende zwarte handen gehad nadat we de ketting hebben aangeraakt. Dit is het gevolg van het gebruiken van kettingolie. Doordat de fietsketting meer vuil en stof aantrekt, moet je deze ook vaker schoonmaken en dus weer opnieuw smeren.

Wax als smeermiddel voor je fietsketting

In tegenstelling tot kettingolie, trekt wax veel minder vuil en stof aan, wat dus leidt tot een schonere ketting en een langere levensduur. Tegelijkertijd zorgt zo’n schonere ketting er ook voor dat de aandrijving en het schakelen heel soepel verloopt, wat je zal merken in je efficiëntie en prestaties.

Dit grote voordeel komt natuurlijk ook met een nadeel: het aanbrengen van kettingwax is een tijdrovende klus en doe je niet even snel voor vertrek. De wax moet namelijk de tijd krijgen om uit te harden. Aanvullend zal wax jouw fietsketting minder goed beschermen in natte omstandigheden, waardoor deze in dit soort omstandigheden minder presteert en sneller slijt.

Hoe moet je de (nieuwe) fietsketting van je racefiets of MTB smeren?

Het smeren van je fietsketting is een eenvoudig proces, mits je de juiste stappen volgt. Hieronder volgt een stap-voor-stap handleiding:

1. Reinig je fietsketting. Voordat je jouw ketting opnieuw gaat invetten, is het belangrijk dat deze brandschoon is door te werken met een kettingreiniger of ontvetter. Wanneer de ketting niet schoon is, kunnen vet, vuil en andere restanten de effectiviteit van de nieuwe laag smeermiddel verminderen. Zorg er daarnaast voor dat je fietsketting goed droog is, voordat je naar stap twee gaat.
2. Breng het smeermiddel aan. Breng een druppel smeermiddel aan op elke schakel van je ketting en zorg ervoor dat de kettingolie of kettingwax gelijkmatig over de gehele fietsketting verspreid wordt. Wanneer je voor kettingwax hebt gekozen, is het belangrijk dat deze zeker nog zo’n twee à drie uur kan uitharden voordat je gaat fietsen.
3. Verwijder overtollig smeermiddel. Het is belangrijk dat je na het aanbrengen van het smeermiddel nog een vlugge check doet om de overtollige olie of wax te verwijderen met een oude, maar schone doek. Hierdoor zal vuil en stof zich minder snel ophopen, wat je zal merken in het soepel draaien van de ketting.
4. Controleer en onderhoud. Controleer regelmatig de staat van de fietsketting van je racefiets, mountainbike of gravelbike en herhaal stappen 1 t/m 3 wanneer nodig. Bepaal de frequentie hiervan op basis van de eerder in dit artikel genoemde argumenten.

Conclusie: het invetten van de fietsketting is van cruciaal belang

Na het lezen van dit artikel mag het duidelijk zijn dat het smeren van je fietsketting een essentieel onderdeel is van het onderhouden van je sportieve fiets. Het heeft immers een directe invloed op je prestaties en rijplezier. 

Door regelmatig je fietsketting te controleren en te smeren met het juiste smeermiddel, of het nu olie of wax is, zorg je ervoor dat je fiets soepel blijft functioneren. Zo geef je jouw fiets net zoveel aandacht als jouw lichaam, zodat je het behalen van topprestaties volledig in eigen hand hebt.